فرشید یوسفی مقدم؛ محسن علامه؛ سیدمحمود حسینینژاد؛ لیدا بخشنده
چکیده
سازند آبدراز یکی از واحدهای سنگچینهای کرتاسه بالایی به سن تورونین- سانتونین در حوضه رسوبی کپهداغ، در شمال خاوری ایران است. سنگشناسی اصلی آن در برش سنگانه شامل مارن، سنگآهک مارنی و مارنهای آهکی خاکستری تا متمایل به سبز روشن همراه با سه افق سنگآهک گل سفیدی است که از شاخصهای این سازند به شمار میرود. ستبرای این سازند در برش ...
بیشتر
سازند آبدراز یکی از واحدهای سنگچینهای کرتاسه بالایی به سن تورونین- سانتونین در حوضه رسوبی کپهداغ، در شمال خاوری ایران است. سنگشناسی اصلی آن در برش سنگانه شامل مارن، سنگآهک مارنی و مارنهای آهکی خاکستری تا متمایل به سبز روشن همراه با سه افق سنگآهک گل سفیدی است که از شاخصهای این سازند به شمار میرود. ستبرای این سازند در برش نامبرده 530 متر اندازهگیری شده است که 41 نمونه بهصورت سیستماتیک از آن برداشت شده است. به منظور بازسازی و تفسیر محیط دیرینه سازند آبدراز، این سازند در برش سنگانه با استفاده از رخسارههای پالینولوژیکی و همچنین استفاده از تطابق استراکدا و داینوفلاژلهها مورد بررسی قرار گرفت. با بررسی نسبت فراوانی دو گروه از استراکدا (پلاتیکوپیدها به پودوکوپیدها) بیشترین میزان اکسیژن حل شده اقیانوسی، در توالیهای مارنی نزدیک به باندهای آهکی گل سفیدی و کمترین آن در توالیهای دور از این باندهای آهکی است. بر پایه فراوانی جنسهایی مانند Paracypris, Brachycthere Bairdiaکه بیشتر در نزدیکی باندهای آهکی گل سفیدی است و استراکدایی با کاراپاس آرایش یافته و پوستهای ستبرتر مانند Veenia, Pterygocythereis که در توالیهای مارنی نزدیک به باندهای آهکی گل سفیدی دیده میشود، میتوان گفت ژرفا در نزدیکی باندهای آهکی گل سفیدی کمتر و به سمت واحدهای مارنی و شیلی ژرفا بیشتر میشود. تحلیل 82 اسلاید پالینولوژیکی سبب شناسایی سه پالینوفاسیس II، IV و V در این سازند شد. نتایج حاصل از مطالعات آماری روی عاملهای پالینولوژیکی همچون نسبت AOM به پالینومورفهای دریایی، فراوانی آستر داخلی روزنبران و مقایسه نسبت داینوفلاژلهها P/G به منظور تعیین میزان اکسیژن در محیط نشان میدهد که بیشتر شرایط کماکسیژن بر سازند حاکم بوده است؛ اما در زمانهایی شرایط اکسیدان نیز بر محیط چیره شده است. همچنین به منظور بررسی تغییرات ژرفا با استفاده از شواهد پالینولوژیکی از دو عامل نسبت داینوسیستهای نریتیک داخلی به خارجی و نسبت سیستهای C/PPC استفاده شد. مطالعات صورت گرفته به وسیله استراکدا نتایج حاصل از مطالعات پالینولوژیکی را تأیید میکند و نشان میدهد که رسوبات سازند آبدراز بهطور کلی در یک دریای باز با تغییراتی از نریتیک داخلی تا نریتیک خارجی و در یک محیط کماکسیژن تا بدون اکسیژن روی یکدیگر انباشته شدهاند.
بابک آقابابالو؛ خسرو خسروتهرانی؛ سید محمود حسینینژاد
چکیده
سازند مبارک گسترش خوبی در برشهای شمال شهرستان دامغان دارد. سنگشناسی این سازند در برش مطالعهشده از سنگآهک دارای سنگواره، آهک مارنی و شیل خاکستری تشکیل شده است. با مطالعه بازوپایان سازند مبارک در برش لبرود، 23جنس در 31 گونه از این گروه شناسایی شدند که حضور سنگوارههای شاخص:
Rossirhynchus adamantinus (Gaetani, 1964), Tomiproductus elegantulus (Tolmmachev, 1924), ...
بیشتر
سازند مبارک گسترش خوبی در برشهای شمال شهرستان دامغان دارد. سنگشناسی این سازند در برش مطالعهشده از سنگآهک دارای سنگواره، آهک مارنی و شیل خاکستری تشکیل شده است. با مطالعه بازوپایان سازند مبارک در برش لبرود، 23جنس در 31 گونه از این گروه شناسایی شدند که حضور سنگوارههای شاخص:
Rossirhynchus adamantinus (Gaetani, 1964), Tomiproductus elegantulus (Tolmmachev, 1924), Pustula cf. altaica (Tolmachev, 1924), Leptagonia analoga (Phillips, 1841), Hemiplethrorhynchus crassus (Gaetani, 1968), Tylothyris cf. planimedia (Cvancara, 1958), Lamellosathyris aff. Lamellose (Leveille, 1835), Punctospirifer aff. Scabricosta (North, 1920)
زمان تورنزین تا ویزئن پیشین را برای سازند مبارک در این برش مشخص میکند. بر پایه حضور گونهها، 4 زیستزون تجمعی از بازوپایان پیشنهاد میشود. در این برش، سازند مبارک از پایه بهگونهای همشیب روی سازند جیرود نهاده شده است و در بخش بالایی با یک ناپیوستگی در زیر سازند دورود؟ قرار میگیرد.
زهره خسروی؛ سید محمود حسینی نژاد
چکیده
توالیهای رسوبی آواری و کربناتی سازندهای پادها و بهرام به ترتیب به سن ژیوتین پسین- فراسنین پسین و با مجموعه 126 متر در ناحیه باغین، شهرستان کرمان، در ایران مرکزی به صورت همشیب و تدریجی بر روی یگدیگر قرار دارند. رخسارههای آواری آن از شیل و ماسهسنگ تشکیل شده که در یک محیط ساحلی نهشته شدهاند. سنگهای کربناتی آن شامل دولومیت و سنگآهک ...
بیشتر
توالیهای رسوبی آواری و کربناتی سازندهای پادها و بهرام به ترتیب به سن ژیوتین پسین- فراسنین پسین و با مجموعه 126 متر در ناحیه باغین، شهرستان کرمان، در ایران مرکزی به صورت همشیب و تدریجی بر روی یگدیگر قرار دارند. رخسارههای آواری آن از شیل و ماسهسنگ تشکیل شده که در یک محیط ساحلی نهشته شدهاند. سنگهای کربناتی آن شامل دولومیت و سنگآهک بوده و دربردارنده رخسارههای پهنه کشندی (جزر و مدی)، لاگون، سد و دریای باز میباشد. براساس مجموعه کنودونتها و براکیوپودهای شناسایی شده، سن ژیوتین پسین- فرازنین پسین برای برش مورد مطالعه تعیین شده است. نتایج حاصل از مطالعات سنگنگاری نشان میدهد که این رسوبات در یک سکوی (پلاتفرم) کربناتی کمژرفا از نوع رمپ نهشته شدهاند. بررسی چینهنگاری سازند بهرام در منطقه مورد مطالعه به شناسایی 3 سکانس رسوبی رده سوم انجامیده است که این سکانسها با توجه به ریز رخسارهها و کنودونتها شامل موارد زیر است. نخستین سکانس با پیشروی در قاعده Lower falsiovalis-Upper falsiovalis zone آغاز میشود (TST)، با ادامه پیشروی، به بیشینه سطح غرقابی (mfs) که رخساره باندستون مرجانی در محیط سد است، میرسد و سپس توسط پاراسکانسهای HST مربوطه دنبال میشود. دومین سکانس از Transitans-punctata zone آغاز میشود و سرانجام، پاراسکانسهایTST با رخساره اایید گرینستون (در محیط سد)، به بیشینه سطح غرقابی(mfs) در Lower rhenana zone رسیده و پایان مییابد و توسط پاراسکانسهای HST دنبال میشود. سومین سکانس رسوبی در قاعده Upper rhenana -?linguiformis zone آغاز میشود، بیشترین سطح غرقابی (mfs) آن در میانههای Upper rhenana -?linguiformis zone است و با رخساره اسپیکولیت وکستون (در محیط دریای باز) مشخص میشود,و توسط پاراسکانسهای HST دنبال میشود. این سکانسها به وسیله مرزهای سکانسی از نوع SB2 وSB1 محدود میشوند.
حسین غلامعلیان؛ سید محمود حسینی نژاد؛ زهره خسروی؛ ایمان ترکزاده ماهانی
چکیده
مطالعه توالی معادل سازند بهرام در ناحیه باغین نشاندهنده سن آخر ژیوسین پسین تا فرازنین پسین است. در این راستا سی و دو گونه و زیر گونه کنودونت شناسایی شده که مهمترین آنها عبارتند از:Ancyrodella alata, An. pristina,Polygnathus aspelundi, P. aequalis, P. subincompletus,P. politus, Icriodus alternatus alternatus, I. iowaensis iowaensis. وجود گونههایی مانندAncyrodella alata, An. pristinaدر قاعده سازند بهرام نشاندهنده ...
بیشتر
مطالعه توالی معادل سازند بهرام در ناحیه باغین نشاندهنده سن آخر ژیوسین پسین تا فرازنین پسین است. در این راستا سی و دو گونه و زیر گونه کنودونت شناسایی شده که مهمترین آنها عبارتند از:Ancyrodella alata, An. pristina,Polygnathus aspelundi, P. aequalis, P. subincompletus,P. politus, Icriodus alternatus alternatus, I. iowaensis iowaensis. وجود گونههایی مانندAncyrodella alata, An. pristinaدر قاعده سازند بهرام نشاندهنده پیشروی دریا در ژیوسین پسین است.با توجه به ارزش چینهشناسی گونههای کنودونتی بهدست آمده، پنج زیستزون در این برش شنـاسـایی شـده اسـت که عبارتنـد از:Lower to Upper falsiovalis zones, transitans to punctata zones, Lower hassi to jamieae zones, Lower rhenana Zone, Upper rhenana to linguiformis zones.
حسین غلامعلیان؛ محمدرضا کبریایی زاده؛ منصور قربانی؛ سید محمود حسینی نژاد
چکیده
بررسی بازوپایان و کنودونتهای سازند مبارک در برش کلاریز سن تورنزین پیشین تا ویزئن میانی را نشان میدهد. گونههایی نظیر Bispathodus aculeatus aculeatus, Bi. stabilis, Spinocarinifera nigra, Shumardella sp. سن تورنزین پیشین را برای قاعده برش نشان میدهند. همچنین سن بخش میانی با یافتهشدن گونههایی مانند Tomiproductusvaughani, Tomiopsis sp., Polygnathus flabellus, P. rostratus, P. longiposticus, Clydagnathus cavusformis ...
بیشتر
بررسی بازوپایان و کنودونتهای سازند مبارک در برش کلاریز سن تورنزین پیشین تا ویزئن میانی را نشان میدهد. گونههایی نظیر Bispathodus aculeatus aculeatus, Bi. stabilis, Spinocarinifera nigra, Shumardella sp. سن تورنزین پیشین را برای قاعده برش نشان میدهند. همچنین سن بخش میانی با یافتهشدن گونههایی مانند Tomiproductusvaughani, Tomiopsis sp., Polygnathus flabellus, P. rostratus, P. longiposticus, Clydagnathus cavusformis برابر تورنزین میانی- پسین است. بخش بالایی نیز بر اساس وجود گونههایی مانند Marginatia kinghirica و Buxtonia cf. praejuresanensis سنی برابر ویزئن پیشین- میانی دارد. بر اساس پراکندگی گونههای بازوپا و کنودونت، سه زیستزون محلی در ستون چینهنگاری شناسایی شده است. زیستزون 1 (تورنزین پیشین): این زون با اجتماع گونههای شاخص زیر شناخته میشود: Spinocarinifera nigra, Rossirhynchus adamantinus, Shumardella sp., Cleiothyridina transversa, Bispathodus aculeatus aculeatus, Bi. stabilis, Polygnathus communis communis, P. inornatus . زیستزون 2 (تورنزین میانی- پسین):Tomiproductus vaughani, Tomiproductus elegantulus, Tomiopsis sp., Scabricosta sp., Tylothyris planimedia, Syringothyris altaica, Leptagonia analoga, Leptagonia cf. regularis, Ripidomella michelini, Athyris hibernica, Spirifer missouriensis, Schelwienella sp., Leptagonia cf. regularis, Torynifer sp., Polygnathus flabellus, P. longiposticus, P. inornatus, P. aff. inornatus, P. rostratus, P. sp., P. communis communis, Bispathodus stabilis, Pseudopolygnathus primus, Clydagnathus cavusformis. زیسـتزون 3 (ویزئـن پیشیـن- مـیانـی): گـونـههـای شاخـص در ایـن زیسـتزون عبارتنـد از: Buxtonia cf. praejuresanensis, Megachonetes sp., Actinoconchus lamellosus, Orthotetes batesvillensis, Marginatia cf. kinghirica, Balakhoniasp. سازند مبارک به صورت پیوسته روی سازند جیرود قرار گرفته است در حالی که با یک ناپیوستگی توسط سازند دورود پوشیده میشود و نشانگر نبود چینهای ویزئن پسین تا قزلین است که حاصل عملکرد فاز خشکیزایی هرسینین است.
سید محمود حسینی نژاد؛ مهدی یزدی؛ منصوره قبادیپور؛ حسین غلامعلیان
چکیده
نهشتههای سازند جیرود در برش کلاریز با توالی نسبتاً ستبری از ماسهسنگ، شیل و سیلتستون سرخ، سفید و قهوهای رنگ آغاز میشود و در ادامه به لایههای دولومیتی زرد رنگ، آهک، آهکهای شیلی و مارنی فسیلدار تبدیل میگردد. این سازند با ناپیوستگی فرسایشی بر روی سازند میلا واقع شده و به طور پیوسته با آهکهای سازند مبارک پوشیده میشود. ...
بیشتر
نهشتههای سازند جیرود در برش کلاریز با توالی نسبتاً ستبری از ماسهسنگ، شیل و سیلتستون سرخ، سفید و قهوهای رنگ آغاز میشود و در ادامه به لایههای دولومیتی زرد رنگ، آهک، آهکهای شیلی و مارنی فسیلدار تبدیل میگردد. این سازند با ناپیوستگی فرسایشی بر روی سازند میلا واقع شده و به طور پیوسته با آهکهای سازند مبارک پوشیده میشود. در این توالی، فسیلهای فراوان و متنوعی از کنودونتها و بازوپایان شناسایی شد. بر اساس پخش و پراکندگی بازوپایان دو زیستزون تجمعی، و بر مبنای کنودونتها چهار زیستزون تجمعی با سن فامنین و استرونین تعیین شد. ضمن اینکه زیستزونهای محلی بازوپایان با زیستزونهای محلی کنودونتی تطابق داده شده است. زیستزون شماره 1 بازوپادار معادل زیستزونهای کنودونتی Older than late crepida zone and romboidea to late trachytera zone با سن فامنین زیرین است. زیستزون شماره 2 بازوپادار معادل زیستزونهای کنودونتی postera to late expansa zone and praesulcata zone با سن فامنین بالایی است.
شواهد دیرینهشناسی و چینهنگاری نشان میدهد که رسوبات فرازنین در این منطقه وجود ندارد.